Interneti – komunikimet kompjuterike (libër) Tematika Përmbajtja Hulumtimet akademike dhe profesionale nëpër Internet Shitblerja nëpërmes Internetit Transferimi i të dhënave nga Interneti dhe në Internet Kompresimi dhe dekompresimi i fajllave Krijimi i Veb-faqes Burimi Çka është interneti May , 2008 Në një pikëpamje ai është një koleksion i pamatë rrjetash komjuterash të ndërlidhur, të mëdhenj dhe të vegjël, që shtrihen gjithandej rreth botës. Në një pikëpamje tjetër ai është gjithë bashkësia e njerëzve pjesëmarrja aktive e të cilëve e bën Internetin një burim të vlefshëm informacioni. 1. Interneti është shumë i ri. Ai filloi si një grup i vogël institucionesh kërkimore ushtarake dhe universitetesh në vende fizikisht të ndara që kishin nevojë të shkëmbenin të dhënat e kompjuterizuara të kërkimeve. Në vitet 1980, National Science Foundation krijoi një rrjet të veçantë duke lidhur pesë qendrat e saj superllogaritëse. Ky rrjet i veçantë (i quajtur NSFNET) është themeli i Internetit në U.S. 2. Ndërsa popullariteti i rrjetave kompjuterike u rrit, universitetet dhe departamentet qeveritare formuan kooperativa rajonale rrjetash komjuterik që u lidhën me NSFNET. Këto kooperativa rrjetash veprojnë si një lidhës ndërmjet institucioneve të vogla lokale dhe Internetit. Studentët dhe punonjësit në këto institucione e përdorin Internetin për të shkëmbyer postën elektronike dhe për të ndarë të gjitha llojet e informacionit. Ndërsa Interneti vazhdon të zgjerohet, ai tërheq më shumë vëmendje dhe kjo paraprin një rritje të mëtejshme. 3. Ndërsa Shtetet e Bashkuara zhvillojnë rrjetat e tyre komjuterike rajonale dhe kombëtare, vendet e tjera bëjnë të njëjtën gjë. Në vitet 1980 u pa fillimi i lidhjeve të rrjetave të ndryshme kombëtare. Çdo vit, gjithmonë e më shumë vende lidhen me Internetin me qëllim që të ndajnë burimet e tij. 4. Interneti është kthyer në një koleksion global rrjetash kompjuterike. Interneti nuk është në ngarkim të askujt; ai nuk mbahet në punë nga ndonjë kompani si CompuServe apo IBM. Interneti mbështetet mbi bashkëpunimin e vazhdueshëm të të gjitha rrjetave të ndërlidhura. Çdo rrjet lokal paguan për kompjuterat e tij dhe për lidhjen me rrjetin më të madh, më të afërt. 5. Ndërsa popullariteti i Internetit është rritur, ai është bërë shtëpia e një krijese informacioni dhe veglash kompjuterike që rritet dhe është e nevojshme për këdo në Internet që kërkon ta aksesojë atë informacion. 6. Duhet të jetë e qartë tani që Interneti nuk është vetëm një koleksion kompjuterash dhe kabllosh. Ai është një komunitet global njerëzish që ndajnë një larmi të gjerë burimesh. Interneti i lejon kërkuesit të ndajnë të dhëna dhe publikime dhe t’u japin fëmijëve në qytete të largëta një mënyrë për të bashkëpunuar në projekte të veçanta shkollore, ai i lejon njerëzit të ndajnë eksperiencat, përshtypjet dhe informacionet e tyre, ai siguron një mënyrë për të krijuar burime dhe për t’i ndarë ato me miliona njerëz rreth botës. 7. Përdorimi i Internetit ndryshon nga përdorimi i një programi (si përpunuesi juaj i fjalëve) në dy drejtime kyçe. E para, Interneti është aq i ri sa njerëzit nuk kanë zhvilluar ndërfaqe grafike me butona dhe ikona. Përdorimi i Internetit kërkon akoma që ju të mësoni një bashkësi të vogël komandash kompjuteri dhe procedurash. E dyta, Interneti, jo si përpunuesi i fjalëve, nuk ka për qëllim përmbushjen e vetëm të një detyre. Çdo vit njerëzit mendojnë për mënyra të reja eksituese të përdorimit të Internetit. Një zhvillim i ri është transmetimi live i figurës dhe zërit në zona të zgjedhura. shënim: • Ju nuk keni nevojë për ndonjë tip të veçantë kompjuteri ose rrjet kompjuterash, për të fituar akses në Internet. Të gjitha llojet e ndryshme të kompjuterave dhe rrjeteve të lidhura në Internet, mund të komunikojnë sepse ata përdorin një gjuhë të përgjithshme. Ju do të mësoni rreth saj në pjesët e mëposhtme. HULUMTIMI I KUFIRIT ELEKTRONIK Rrjetat kompjuterike globale dhe të pamata janë një nga kufijtë e fundit të erës sonë: kufiri elektronik. Interneti është vetëm një pjesë e sistemit që rritet shumë shpejt. Më poshtë do të keni mundësinë t’i pini lëngun kësaj ere eksituese. 1. Interneti nuk është i vetmi rrjet global kompjuterash. Ka gjithashtu rrjeta globale komerciale si CompuServe (CIS), MCI Mail dhe America Online. Këto rrjeta janë plotësisht të zotëruara nga një kompani dhe i taksojnë përdoruesit për aksesin. Ashtu si Interneti, këto rrjeta përdoren nga njerëzit rreth e qark botës. 2. Ka gjithashtu një numër që rritet bordesh sistemesh lokalë të buletinit elektronik (ose BBS). Këto janë kompjutera të vegjël që vihen në punë nga grupe me interesa lokalë me të cilat njerëzit e zakonshëm mund të lidhen duke përdorur kompjuterin e tyre dhe telefonin. Me t’u lidhur ata mund të lënë mesazhe për përdoruesit e tjerë të BBS dhe të merren me diskutime. Një BBS e famshme është Berkeley Macintosh Users Group (BMUG), e cila ju siguron anëtarëve informacione, programe dhe i ndihmon me kompjutera Macintosh. 3. Ndërsa fama e gjithë këtyre kompjuterave dhe shërbimeve të rrjetit rritet, ata kanë filluar të ndërlidhen. Një nga mënyrat e para me të cilën ata ndërlidhen është nëpërmjet postës elektronike. Kështu përdoruesit e BMUG mund të shkëmbejnë postën elektronike me njerëzit në Internet ose MCI Mail. 4. Disa shërbime ju lejojnë të bëni më shumë se sa dërgimin e postës elektronike. America Online i lejon përdoruesit e saj të kenë akses në një numër të kufizuar burimesh të Internetit. 5. Të gjitha shërbimet e shumta të ndërlidhura të marra së bashku përbëjnë kufirin e sotëm elektronik. Askush nuk ka ndërtuar diçka të ngjashme më parë dhe askush nuk mund të thotë se si do të duket ai tani së fundi. Sa më shumë kompjutera lidhen, sa më shumë shërbime bëhen të vlefshme aq më shumë rritet kufiri elektronik. 6. Si një përdorues i Internetit në vitin 1998 ju jeni akoma një pionier në këtë kufi të gjerë elektronik. Ju duhet të keni vullnet të eksperimentoni, të bëni disa eksplorime. Si përfitim do të keni një pasuri të pabesueshme informacioni shumë të vlefshëm dhe mundësinë të takoni disa njerëz shumë tërheqës, të cilët, ashtu si ju, janë duke kolonizuar këtë kufi të ri elektronik.